Osoby częściowo lub całkowicie niezdolne do pracy mogą ubiegać się o przyznanie stałego świadczenia socjalnego. Renta chorobowa jest udzielana wyłącznie tym, którzy spełnią określone warunki. Między innymi chodzi o spełnienie wymogu choroby, która znajduje się w określonym przez ZUS wykazie. Ile wynosi renta chorobowa z ZUS? Komu przysługuje? Wszelkie najważniejsze informacje znajdziesz w poniższym poradniku. 

Renta chorobowa 2024 – co to jest i na czym dokładnie polega?

renta chorobowa

ZUS udziela różnego rodzaju rent, które są przyznawane w zależności od określonych sytuacji dotyczących uprawnionych. Często pobierana jest np. renta rodzinna, którą otrzymamy w przypadku śmierci małżonka lub jednego z rodziców jako osoby uczące się. Z kolei renta choroba to świadczenie socjalne, na które mogą liczyć osoby chorujące na konkretne dolegliwości. Jeśli chodzi o zależność pomiędzy dwoma terminami: renta chorobowa a praca, istniejące choroby muszą powodować częściową lub całkowitą niezdolność do podjęcia zajęcia zarobkowego. Wówczas można pobierać regularnie środki, które posłużą jako finansowanie leczenia lub pokrycie bieżących wydatków na utrzymanie. 

Komu przysługuje renta chorobowa z ZUS? 

Nie wszyscy chorujący są uprawnieni do pobierania świadczenia socjalnego, jakim jest renta chorobowa. Przysługuje ona tym, którzy udowodnią zły stan zdrowia lub zaistnieje innych wymaganych warunków, które uniemożliwiają podjęcie pracy. W tym celu należy uzyskać orzeczenie lekarskie na zlecenie ZUS-u, które będzie stanowić główny załącznik do wniosku. 

Podstawowe wymagania ZUS-u do skorzystania z renty chorobowej to:

  • Niezdolność do pracy, która została nabyta w czasie okresu składkowego lub nieskładkowego albo w odstępie nie wyższym niż 18 miesięcy od ich ustalania. 
  • Okres składkowy lub nieskładkowy odpowiednio długi, obliczany w zależności od wieku wnioskującego. 

Wiek osób uprawnionych do renty chorobowej

Często mówi się o tym, że udzielana jest renta chorobowa po 50 roku życia. Jest to błędna informacja, gdyż na takie świadczenie można liczyć niezależnie od wieku. Nie jest tu ważne, ile lat ma osoba wnioskująca. Liczy się przede wszystkim fakt niezdolności do pracy, który jest potwierdzony orzeczeniem lekarza. Podobnie jest z faktem, o którym mówi się, że obowiązuje tylko renta chorobowa po 55 roku życia. Ważne jest nie tylko orzeczenie, ale też wymagany staż pracy. 

Wypracowane lata – osoby w wieku:

  • Poniżej 20 lat: minimum 1 rok podczas którego obowiązuje niezdolność do pracy.
  • W wieku 20-22 lat: minimum 2 lata okresu niezdolności do podjęcia pracy.
  • Od 22 do 25 lat: minimum 3 lata okresu niezdolności do pracy.
  • W wieku od 25 do 30 lat: co najmniej 4 lata, podczas których obowiązuje niezdolność do pracy. 
  • Powyżej 30 lat: co najmniej 5 lat okresu niezdolności do pracy. 

Renta chorobowa 2024 – dokumenty do wniosku 

Aby otrzymać rentę chorobową, należy dołączyć do wniosku lub okazać poszczególne dokumenty. Są to:

  • Dowód osobisty lub inny ważny dokument tożsamości (np. paszport).
  • Dokumentacja potwierdzająca okres pracy i wysokość zarobków. 
  • Zaświadczenie od lekarza prowadzącego o stanie zdrowia OL-9. Można dołączyć inne dokumenty potwierdzające stan zdrowia. 
  • Wywiad przeprowadzony przez płatnika składek w przypadku zatrudnienia osoby wnioskującej o rentę chorobową. 

Jak długo czeka się na rozpatrzenie wniosku o rentę chorobową?

Decyzja o przyznaniu (lub nie) renty chorobowej powinna zostać wydana maksymalnie w ciągu 30 dni od dnia złożenia wniosku. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy chory nie dołączył wymaganej dokumentacji i musi uzupełnić formularz we wskazanym czasie o wskazane pisma. W trakcie rozpatrywania prośby o udzielenie renty chorobowej, ZUS musi zorganizować spotkanie z komisją. Podczas niego odbędzie się wywiad lekarski i niezbędne badania, na podstawie których orzeka się niezdolność do pracy. 

Czas rozpatrywania wniosku może zostać wydłużony. Zazwyczaj ma to miejsce wtedy, gdy lekarz orzekający stwierdzi konieczność skierowania chorego na obserwację do szpitala. Wówczas ZUS wyda decyzję do przyznania renty chorobowej dopiero po wydaniu orzeczenia od lekarza. 

Ile wynosi najniższa renta chorobowa?

Nie istnieją przepisy jasno określające, ile wynosi renta chorobowa minimalnie i jaki jest próg. ZUS wylicza to świadczenie indywidualnie w zależności od sytuacji osoby wnioskującej. Bierze się pod uwagę między innymi liczbę przepracowanych pełnych okresów składkowych i nieskładkowych, a także wysokość wynagrodzenia. 

Ważne jest także to, czy renta chorobowa 2024 przysługuje z tytułu częściowej czy całkowitej niezdolności do pracy. W przypadku całkowitej niezdolności, chory uprawniony jest do 100% podstawy wymiaru, a częściowej: 75% podstawy wymiaru całej kwoty. 

Na jaki okres przyznawana jest renta chorobowa ZUS?

W związku z tym, że niezdolność do pracy może zostać orzeczona na max. 5 lat, renta chorobowa zazwyczaj przyznawana jest na taki okres. Jednak wyjątkiem jest sytuacja, gdy lekarz uzna, że chory nie ma szans na wyleczenie i odzyskanie zdolności do podjęcia pracy przed upływem tego okresu. Wówczas orzeczenie może obejmować dłuższy okres niż 5 lat. 

Z kolei jeśli uprawniony zbliża się do osiągnięcia wieku emerytalnego, renta chorobowa będzie przysługiwać do:

  • Uzyskania 60 roku życia w przypadku kobiet;
  • Uzyskania 65 roku życia w przypadku mężczyzn. 

Po osiągnięciu wieku emerytalnego, chory przechodzi na świadczenie emerytalne. Warto wiedzieć, że wysokość emerytury nie może być wówczas mniejsza niż pobierana do tej pory renta chorobowa. 

Jakie choroby znajdują się na liście dolegliwości uprawnionych do świadczenia?

Renta chorobowa może być przyznana także w sytuacji, gdy wnioskujący uległ wypadkowi i wskutek niego ma ograniczoną sprawność lub posiada chorobę zawodową. 

Najczęściej przyznaje się ją w oparciu o choroby będące przyczyną niezdolności do pracy. Dolegliwości muszą upośledzać sprawność psychiczną lub fizyczną w stopniu znacznym. 

Są to takie choroby jak:

  • Nowotwory
  • Choroby serca
  • Choroby układu kostno-stawowego
  • Choroby układu krążenia
  • Choroby wzroku
  • Choroby zawodowe
  • Choroby przewlekłe. 
5/5 - (1 oddanych głosów)