Wczasy pod gruszą a komornik

Wczasy pod gruszą to jedna z form wsparcia pracowników. Dopłata dla zatrudnionych jest finansowana z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. O wysokości tego dofinansowania decyduje wysokość wynagrodzenia oraz sytuacja materialna pracownika. Jednak co w przypadku, gdy jesteśmy dłużnikami i zostaniemy poddani egzekucji komorniczej? Czy komornik może zająć wczasy pod gruszą? 

Czym są wakacje pod gruszą i z czego są finansowane?

Często pożyczka na procent czy pożyczka bez baz online sprawiają, że korzystamy z okazji szybkiego zastrzyku gotówki. Jednak może okazać się, że w dłuższej perspektywie nie będziemy w stanie spłacać zaciągniętych zobowiązań i wierzyciel, w celu odzyskania swoich należności, skieruje sprawę do sądu. Jeśli sąd pozytywnie ustosunkuje się do twierdzeń wierzyciela, wyda tytuł egzekucyjny, na podstawie którego komornik będzie prowadził wobec nas egzekucję. Warto więc wiedzieć, co podlega zajęciu i czy wczasy pod gruszą mogą zostać objęte egzekucją. 

Wczasy pod gruszą zazwyczaj są wypłacane w ramach Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS). Funkcjonuje on w przedsiębiorstwach, które zatrudniają co najmniej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, według stanu na dzień 1 stycznia danego roku. Do utworzenia ZFŚS są zobowiązani także pracodawcy, którzy zatrudniają co najmniej 20, ale mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, jeśli z takim wnioskiem wystąpi zakładowa organizacja zawodowa. Pracodawca może przeznaczyć środki z funduszu na kilka form pomocy socjalnej. Są to m.in.: zapomogi, pożyczki, działalność sportowa, kulturalna i oświatowa, opieka nad dziećmi w żłobkach, a także wczasy pod gruszą.

Dopłata do wakacji a zajęcie komornicze

Dofinansowanie do wypoczynku, zwane wczasami pod gruszą, to pomoc finansowa zarówno dla zatrudnionego, jak i jego dzieci oraz innych członków rodziny, a także emerytów i rencistów, którzy kiedyś byli zatrudnieni u danego pracodawcy. Czy dofinansowanie na wczasy pod gruszą przysługuje również osobom współpracującym w ramach umowy o dzieło? Jak wskazują aktualne przepisy prawne, na przedsiębiorcę nie jest nałożony obowiązek wypłaty środków z tytułu wczasów pod gruszą w przypadku zatrudnienia osoby na umowę cywilnoprawną. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o tym, na jakich zasadach prowadzona jest egzekucja z  umowy cywilnoprawnej, zajrzyj do artykułu umowa o dzieło a komornik. 

Pod postacią działalności socjalnej firmy mogą zostać wypłacone pieniądze dofinansowujące lub całkowicie finansujące wyjazd na urlop. Pracownik musi jednak złożyć wniosek o wczasy pod gruszą – w przeciwnym razie nie otrzyma wsparcia. Gotowy formularz najprawdopodobniej znajduje się w dziale kadr, tam też najlepiej uzgodnić wszelkie szczegóły dotyczące m. in. terminu składania wniosku, czy kwot dofinansowania.

W praktyce wygląda to tak, że pracownik zajmuje się organizacją wczasów i samodzielnie dysponuje swoimi środkami finansowymi. Następnie, jeśli został złożony wniosek o wczasy pod gruszą, część środków jest częściowo lub całkowicie zwracana z ZFŚS. 

Wczasy pod gruszą a komornik – zdania są podzielone

Nie budzi wątpliwości, że komornik może przejąć środki pieniężne pochodzące z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Jednak czy komornik zajmujący wynagrodzenie ma prawo, w ramach prowadzonej egzekucji, zająć również pieniądze z funduszu?

Opinia Departamentu Prawa Pracy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej

Swoje stanowisko w kwestii dopuszczalności zajęcia środków z ZFŚS w przypadku prowadzenia egzekucji z wynagrodzenia za pracę zajął Departament Prawa Pracy MPiPS. Ustosunkowując się do zagadnienia potrącenie komornicze a wczasy pod gruszą, Departament uznał, że środki z ZFŚS to świadczenie socjalne, które nie ma charakteru wynagrodzenia, czyli należności ze stosunku pracy. Wczasy pod gruszą nie stanowią bowiem ekwiwalentu za wykonaną pracę, nie zależą też od wyników pracy, jak np. udział w zyskach pracodawcy. Dofinansowanie do wypoczynku nie ma charakteru wynagrodzenia za pracę – tak przedstawia się opinia Departamentu. Pomoc socjalna ma charakter uznaniowy i opiera się o kryteria wyłącznie natury socjalnej. Mówi o tym wyraźnie art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. 

Warto podkreślić, że Departament Prawa Pracy MPiPS nie jest organem, którego opinie lub wykładania przepisów mają moc powszechnie obowiązującego prawa. Pracodawcy czy sądy nie są więc zobowiązani do „stosowania się” do tej opinii (chociaż oczywiście powinni ją brać pod uwagę).

Opinia Krajowej Rady Komorniczej

Zupełnie odmienną interpretację kwestii „komornik a wczasy pod gruszą” przedstawiła KRK w swojej opinii z 12 września 2011 roku. Według Rady nie ma podstaw prawnych do zwolnienia świadczeń z ZFŚS spod egzekucji komorniczej, ponieważ katalog wyłączeń jest wyraźnie określony w przepisach prawnych (art.829 i art. 831 k.p.c.). Świadczenia z ZFŚS nie zostały wskazane w ww. katalogu, a więc zdaniem KRK podlegają one egzekucji w całości. Przy okazji trzeba pamiętać, że w ramach egzekucji zostaniemy zobowiązani pokryć nie tylko kwotę długu, ale również zaległe odsetki, a także koszty komornicze.

Komornik a wczasy pod gruszą – jak zachowuje się pracodawca?

Jak powinien zachować się pracodawca, który otrzymuje od komornika pismo o zajęciu wynagrodzenia za pracę lub wynagrodzenia za pracę i zasiłków? Czy w takiej sytuacji zasadne jest pozbawienie pracownika wsparcia, poprzez potrącenie środków z ZFŚS?

Rozważni pracodawcy powinni mieć na uwadze to, że w przypadku zajęcia wynagrodzenia egzekucja przez komornika z ZFŚS nie jest zasadna. Pracodawca powinien jednak zawiadomić organ egzekucyjny o tym, że dany pracownik korzysta ze wsparcia w postaci wczasów pod gruszą. Jest do tego zobowiązany na podstawie regulacji art. 882 k.p.c. Komornik, który uzyska od pracodawcy taką informację może skierować pismo, w którym powiadomi o rozszerzeniu egzekucji – wówczas możliwe będzie potrącenie komornicze z ZFŚS. 

Niestety, większe problemy mogą pojawiać się wtedy, gdy komornik w zawiadomieniu o zajęciu od razu powoła się na odpowiednią podstawę prawną, tj. art. 895 k.p.c. i wskaże, że zajęciu podlegają również inne wierzytelności (poza wynagrodzeniem), przysługujące pracownikowi wobec pracodawcy. Jest to między innymi zajęcie środków z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. W takiej sytuacji, nawet przychylne kierownictwo nie będzie miało wpływu na to, czy przyznane nam dofinansowanie – wczasy pod gruszą – zostaną zajęte przez komornika.

Wczasy pod gruszą a komornik – porady

Jeśli oczekujesz wypłaty wczasów pod gruszą, a jednocześnie zmagasz się z zajęciem komorniczym, warto sprawdzić dokładnie pismo od komornika. W przypadku, gdy w zawiadomieniu znajdziemy informacje o zajęciu wyłącznie z wynagrodzenia za pracę według art 881 k.p.c., to pracodawca nie ma obowiązku przekazywać komornikowi pieniędzy przeznaczonych dla pracownika z funduszu. Potrącenie komornicze z ZFŚS jest możliwe wyłącznie wówczas, gdy jako podstawę prowadzenia egzekucji komornik wskaże w zawiadomieniu art 895 k.p.c. Warto również zainteresować się tym, po jakim czasie przedawnia się dług. Wówczas może się okazać, że nie jesteśmy już zobowiązani do zapłaty długu, a komornik nie powinien pobierać środków z naszych pensji i zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.