Więzienie za alimenty — jaka grozi kara?

Każdy z nas doskonale wie, że niepłacenie alimentów wiąże się z wieloma konsekwencjami. Jak wskazują statystyki — suma zaległych alimentów w Polsce wynosi obecnie kilkanaście miliardów złotych. Niestety wciąż duża liczba osób omija ten obowiązek, narażając się na konkretne kary za niepłacenie alimentów, nie tylko pieniężne, takie jak odsetki od alimentów, ale również związane z pozbawieniem wolności. Kwestię reguluje ustawa wprowadzona w 2017 roku. Sprawdź, co grozi za niepłacenie alimentów i jak uchronić się przed następstwami.

Kiedy dłużnik alimentacyjny idzie do więzienia 2024?

Od 1 czerwca 2017 roku Kodeks karny szczegółowo określa, co za niezapłacone alimenty grozi dłużnikom, których łączna wysokość zadłużeń alimentacyjnych przyjmuje równowartość minimum trzech świadczeń okresowych lub gdy dłużnik alimentacyjny nie płaci alimentów innych niż okresowe przez co najmniej 3 miesiące. W świetle obowiązujących przepisów dłużnik musi liczyć się z konsekwencją w postaci grzywny, ograniczenia wolności lub najsurowszej kary, jaką jest więzienie za alimenty. 

Niepłacenie alimentów — konsekwencje

Paragraf 2. art.1 Kodeksu karnego określa, komu grozi za niepłacenie alimentów więzienie:

„Jeżeli sprawca czynu określone w § 1 naraża osobę uprawniona na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.”

Ważny jest również fakt, iż jeśli dłużnik posiadający zaległe alimenty, spłaci świadczenia w ciągu 30 dni od daty pierwszej rozprawy sądowej, nie będzie groziło mu więzienie za alimenty.

Zajęcie alimentów przez komornika

Czy komornik może zająć alimenty?  Kwestia, czy dłużnik alimentacyjny trafi do więzienia, jest uzależniona od wielu aspektów. Przede wszystkim bierze się tu pod uwagę dochody dłużnika oraz jego majątek, stosunki osobiste oraz rodzinne zadłużonego, a także możliwości zarobkowe i zaciągnięte zobowiązania, takie jak kredyty, chwilówki, pożyczki bez BIK oraz zakup sprzętu na raty. 

Warto wiedzieć, że każda osoba, która nie płaci alimentów, może sprawdzić swój stan zadłużenia u komornika. Jest to istotne zwłaszcza w sytuacji, gdy jesteśmy świadomi, że grozi nam więzienie za alimenty i chcemy uchronić się przed najsurowszą karą poprzez spłacenie swojego długu w ciągu 1 miesiąca od sprawy sądowej. 

Rejestr Uporczywych Dłużników Alimentacyjnych

Kary za niepłacenie alimentów mogą wiązać się również z umieszczeniem dłużnika w RUDA, czyli Rejestrze Uporczywych Dłużników Alimentacyjnych. W bazie znajdą się osoby, które zalegają z uiszczaniem alimentów przez okres dłuższy niż 3 miesiące oraz wobec których zostało wszczęte postępowanie egzekucyjne przez organ państwa lub firmę komorniczą. Informacje gromadzone w rejestrze będą dostępne dla każdego. Nowy projekt, nad którym pracuje Ministerstwo Sprawiedliwości i Rzecznika Praw Dziecka będzie zakładał również nakładanie kar na pracodawców zatrudniających dłużników „na czarno” oraz konsekwencje dla dłużnika związane z przymusową pracą publiczną.

Europejski nakaz zapłaty

Szukając szczegółów na temat kwestii, jaką jest więzienie za alimenty, forum internetowe może dostarczyć nam wiele informacji. Jak wykazują wpisy użytkowników, duża liczba osób otrzymuje europejski nakaz zapłaty konkretnej kwoty z tytułu niepłacenia alimentów. W takim przypadku środki ściągane są automatycznie z rachunku bankowego dłużnika, jednak jest to możliwe po przesłaniu pozwu przez wierzyciela. Pozwany w terminie 30 dni od odebrania pisma sądowego, może odwoływać się od roszczenia. W wyniku tego typu działań wniosek o nakaz zapłaty traci moc, a sprawa zostaje skierowana do trybu cywilnego. Z kolei gdy osoba zadłużona nie zareaguje na otrzymany nakaz, oznacza to wyrażenie zgody na wykonanie automatycznego pobrania określonej sumy z konta bankowego na rzecz spłaty alimentów. 

Niepłacenie alimentów — co zrobić, gdy nie mamy środków?

Jeśli chcemy zapobiec karze więzienia, a nie mamy pieniędzy na spłatę długu, mamy kilka możliwości. Pierwszą jest wzięcie kredytu gotówkowego, jednak w takiej sytuacji większość dłużników posiadających zadłużenia w wysokiej kwocie oraz wpisanych do KRD, ma nikłe szanse na udzielenie pomocy przez bank. Łatwiej dostępnym sposobem oferowanym przez parabanki jest pożyczka na alimenty, którą mogą zaciągnąć nawet osoby zadłużone z komornikiem. Wnioskować o tego typu zobowiązanie możemy zarówno w placówce stacjonarnej, jak i przez internet. Drugi sposób wiąże się z większą wygodą oraz szybszym czasem realizacji. Dzięki temu środki szybciej trafią na konto bankowe dłużnika. Tym samym będzie mógł on w terminie uregulować zaległości z niepłaceniu alimentów oraz uchronić się przed karą pozbawienia wolności. 

Czy w więzieniu muszę płacić alimenty?

Jak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego, nawet osoby, które trafią do więzienia za niepłacone alimenty, nie pozbywają się obowiązku uregulowania długu. W takiej sytuacji konieczne jest oddanie państwu środki, które w jego imieniu pokrył fundusz alimentacyjny w przypadku, gdy zaistnieje bezskuteczność egzekucji. Osoba zadłużona ma prawo do wnioskowania o umorzenie roszczeń, jednak konieczne jest zaistnienie konkretnych sytuacji, które analizuje sąd kierując się indywidualnymi kwestiami. Umorzenie zadłużenia jest możliwe, gdy dłużnik posiada bardzo słabą sytuację finansową, która uniemożliwia zdobycie środków na spłatę zobowiązania. 

Istotna jest również kwestia, czy dłużnik przebywający w więzieniu za niepłacone alimenty, został pozbawiony wolności z powodu umyślnego przestępstwa. Jeśli nieregulowanie należności nie było umyślne, a zostało spowodowane problemami finansowymi oraz słabą sytuacją materialną, osoba zadłużona otrzymuje szansę na uchylenie alimentów. Sąd jednak często bierze pod uwagę fakt, iż dłużnik osadzony w zakładzie karnym pozostaje na utrzymaniu państwa. W związku z tym nie ponosi żadnych kosztów z tytułu utrzymania z własnych dochodów. W takiej sytuacji zgromadzone oszczędności czy osiągane środki mogą zostać przejęte w drodze egzekucji alimentacyjnej.