Czy komornik może zająć zwrot podatku?

Zwrot podatku a komornik – w czasie rozliczeń rocznych to ważny i aktualny temat. Warto wiedzieć, że niedługo po złożeniu zeznania podatkowego mamy szansę na otrzymanie zwrotu podatku. Urząd Skarbowy dokonuje zwrotu w terminie nie dłuższym niż 3 miesiące od dnia złożenia deklaracji podatkowej. Czy komornik może zająć zwrot podatku? 

Zwrot podatku a komornik

Ministerstwo Finansów podaje, że Polacy w roku 2018 roku zapłacili fiskusowi 102 mld złotych. Zapłaciliśmy o 11, 5 mld złotych niż w 2017 roku. Można więc się spodziewać, że za 2019 rok kwota podatku będzie jeszcze wyższa. Średnia nadpłaty na głowę to 400 zł. Natomiast kwota wolna od podatku w 2023 jest zależna od dochodu podatnika. 

Czy zwrot podatku może być zajęty przez komornika?

Biorąc pożyczki pozabankowe bez weryfikacji, bardzo często zdarza się, że popadamy w coraz większe długi. Wówczas po niespłacaniu kolejnych zobowiązań grozi nam egzekucja. Jeśli nasze konta zajął komornik, a my spodziewamy się zwrotu podatku, warto dowiedzieć się, czy środki z  tego tytułu mogą zostać pobrane podczas postępowania.

Na zwrot podatku nie powinny liczyć osoby, które mają nieuregulowane długi, a postępowanie w sprawie ich odzyskania toczy się na etapie komorniczym. Jeśli komornik zwróci się o ściągnięcie zwrotu podatku w ramach egzekucji, to urząd skarbowy ma obowiązek przelać środki na ten cel komornikowi. Warto na bieżąco sprawdzać stan zadłużenia u komornika, dzięki czemu możemy dowiedzieć się, czy w naszym przypadku egzekutor może pobrać środki z tytułu zwrotu podatku.

Komornik a zwrot podatku – podstawa prawa

Zajęcie zwrotu lub nadpłaty podatku to jedna z najczęstszych form egzekwowania długu przez komornika. Sprawdźmy, co na ten temat mówi prawo – czy komornik może zająć zwrot podatku oraz czy możemy się uchronić przed zajęciem nadpłaty podatku.  

Jeszcze do niedawna egzekucja komornicza ze zwrotu podatku była dla komornika sprawą trudną i kosztowną. Wynikało to z orzecznictwa, które nie przewidywało pobierania zadłużenia przez komornika z przyszłych wierzytelności. W praktyce przedstawiało się to tak, że jeśli komornik złożył wniosek o zajęcie wierzytelności ze zwrotu przed złożeniem rozliczenia PIT przez dłużnika, to tracił prawo do zajęcia tego zwrotu. Aby egzekucja była skuteczna, komornik musiał złożyć wniosek po złożeniu deklaracji podatkowej, ale przed wypłatą zwrotu, co było problematyczne. 

Od 8 września 2016 roku po nowelizacji ustawy prawo zezwala na zajęcie wierzytelności przyszłych, w tym zwrotu podatku lub nadpłaty podatku. Dodatkowo, w myśl art 799 k.p.c. wierzyciel może wskazać wybrane przez siebie sposób albo sposoby egzekucji. Oznacza to, że jeśli wierzyciel stwierdzi, że zajęcie zwrotu podatku jest skuteczną drogą do odzyskania pieniędzy, to egzekutor będzie musiał zabezpieczyć nadpłatę. 

Organ egzekucyjny musi wybrać najmniej uciążliwy sposób zaspokojenia wierzytelności dla dłużnika. W przypadku, kiedy dłużnik wykazuje małe dochody (kwota wolna od zajęcia komorniczego wynosi 3490 zł brutto), to pobranie zwrotu na zapłatę wierzytelności jest często jedynym sposobem na odzyskanie zaległego zobowiązania.

Zwrot podatku a windykacja – procedura zajęcia zwrotu przez komornika

W celu zajęcia zwrotu podatku, komornik zwraca się z pismem do Urzędu Skarbowego w celu zajęcia wierzytelności. Dodatkowo egzekutor może nakazać US, aby nie przekazywał zadłużonemu nadpłat z tytułu podatku dochodowego. W terminie 7 dni od otrzymania pisma od komornika, Urząd Skarbowy ma obowiązek złożyć oświadczenie, w którym informuje organ egzekucyjny czy dłużnikowi przysługuje zwrot podatku. Zawiadamia także samego zadłużonego  o zajęciu wierzytelności i zakazie jego pobierania. Fiskus pieniądze z tytułu nadpłaty przelewa na konto bankowe komornika lub na rachunek depozytowy Ministra Finansów. 

Zgodnie z przepisami komornik może zająć zwrot podatku PIT niezależnie od czasu, w którym złoży zawiadomienie. Nie ma więc znaczenia, czy egzekutor prześle pismo o zajęciu wierzytelności przed lub po złożeniu rozliczenia podatkowego przez dłużnika. 

Wspólne rozliczanie z małżonkiem

Umiemy odpowiedzieć na pytanie czy zwrot podatku może być zajęty przez komornika. Czy komornik może żądać zwrotu podatku PIT, gdy rozliczamy się z małżonkiem?  Jak wiadomo każdy z małżonków ma prawo do skorzystania z odliczeń oraz ulg, jednak podatek płaci jako podwójną kwotę podatku od połowy łącznej kwoty dochodów. Jest to korzystne, kiedy jeden z małżonków osiąga dochody na tyle wysokie, że spowodują wejście do wyższej stawki podatku, wynoszącej 32%.

Czy komornik może zabrać zwrot podatku, jeśli jeden z małżonków jest zadłużony przez zaciągnięcie, np. pożyczki z komornikiem? Zwrot podatku dla małżonków, którzy rozliczają się wspólnie, nie jest prawem majątkowym jednego z małżonków, dlatego też nie może być zajęty przez komornika. Według orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nadpłata podatku jest prawem niezbywalnym współmałżonka, który nie jest zadłużony, więc nie podlega egzekucji komorniczej.

Ulga prorodzinna – czy komornik może zabrać zwrot podatku

Czy zwrot podatku może być zajęty przez komornika w przypadku ulgi prorodzinnej? Jeszcze do niedawna komornik nie miał prawa do przejęcia ulgi na dziecko, jednak zmiana przepisów o Ordynacji podatkowej spowodowała, że również ten zwrot zostanie przekazany przez fiskus egzekutorowi na spłatę wierzytelności. Zgodnie z aktualnym stanem prawnym zwrot podatku z tego tytułu może zostać objęty egzekucją komorniczą. 

Niestety, nie zawsze jesteśmy w stanie uniknąć pobierania środków ze zwrotów czy nadpłat podatków przez komornika. Nie bez znaczenia pozostaje również to, ile może zabrać komornik z wynagrodzenia, które pobieramy od pracodawców. W sytuacji, gdy komornik zajmie nam wynagrodzenie i zwrot podatku może okazać się, że nie mamy środków na spłatę  innych zobowiązań, ani też pomysłu na to, jak wyjść z długów. Wówczas z pomocą mogą przyjść tzw. chwilówki.